Column: Ouderinspectie

Een collega van mij grapt al jaren dat de middelbare school de duurste vorm is van kinderopvang. Ja, ja, dat zal wel meevallen dacht ik altijd, maar ik vrees dat mijn collega dichterbij de waarheid zit dan hij zelf doorheeft.

In april presenteerde de onderwijsinspectie het rapport ‘De Staat van het Onderwijs’. Het moge voor ons geen verrassing zijn, maar het niveau daalt. Al jaren en op alle gebieden: “Daling en stagnatie zijn ook te zien in landelijke studies naar prestaties van basisschoolleerlingen in taal, rekenen, cultuureducatie, natuur en techniek en bewegingsonderwijs.” En we weten allemaal, als je op gym een onvoldoende scoort, dan is er serieus iets aan de hand.

In het NRC deed Piet de Rooy in een opiniestuk daar nog een schepje bovenop. Hij concludeert uit wetenschappelijk onderzoek dat de invloed van een school op de leerprestaties van een leerling maar zo’n 10 tot 20 procent is. Twintig procent! Het maakt dus nauwelijks uit op welke school een leerling terecht komt en welke leraren hij voorgeschoteld krijgt. En dan zeggen ze: “De leraar maakt het verschil”, ammehoela. We staan erbij en kijken ernaar.

Misschien moeten we ons wat minder druk gaan maken dan. We vangen die leerlingen gewoon een beetje op, praten wat met ze, af en toe zelfs in een andere taal, schotelen ze interessante boekjes voor, kijken een stukje van TV of film, een beetje buiten spelletjes spelen en daarna gaan ze weer lekker naar huis. Nu begin ik dat onderwijssalaris wel te snappen.

Maar dan toch even serieus: het niveau van het onderwijs daalt en de impact van de school is laag. Richten we ons dan niet met z’n allen op het verkeerde? Moeten we misschien niet iets minder naar het onderwijs gaan kijken als het om leerprestaties en motivatie gaat? Al die ellendige ‘huiswerkinstituten’, ‘examentrainingen’, of ‘zomerscholen’ hoeven helemaal niet nodig te zijn als de leerlingen door het schooljaar heen beter zouden presteren.

Foto: John Schnobrich

De Rooy raakt voor het onderwijs een lastige punt aan: het gezin. Geen verrassing waarschijnlijk, maar daar wordt het verschil gemaakt. En dan heb ik het niet over de betrokkenheid van ouders bij de school, maar is er voldoende veilig leerklimaat binnen het gezin? Zijn ouders niet alleen betrokken bij de cijfers van de leerlingen, maar ook genoeg betrokken bij de opvoeding? Zit het kind goed in z’n vel en kan het zich daardoor persoonlijk goed ontwikkelen? Ik introduceer daarom graag de ouderinspectie!

Deze column verscheen eerder in het vakblad maatschappij & politiek.